Σύλλογος Απανταχού Μαυρολιθαριτών

Η παράδοση λέει ότι υπήρχαν κάποτε τρεις οικισμοί στις τοποθεσίες Λούστρες, Αη-Δημήτρης και Κονάκια. Μεγάλο κακό έγινε τότε .... τους κυνηγούσαν οι Τούρκοι και έπρεπε να κρυφτούν σε άλλο σημείο.

Ίσως όμως ο καταστροφικός σεισμός του 1755 να τους ανάγκασε να φύγουν μαζικά από τα τρία σημεία που ζούσαν για χρόνια. Γύρισαν, έψαξαν και τελικά αποφάσισαν να μείνουν στο σημερινό χωριό καθώς ο τόπος εκεί έχει πολλά νερά. Στην πορεία τους όμως, κάθισαν για λίγο στην περιοχή της Καρυάς, κοντά στα δύο τεράστια μαύρα κοτρώνια ή λιθάρια από τα οποία πήρε το όνομά του το χωριό.

Μια τρίτη ιστορία λέει ότι ένας οικισμός είχε εγκατασταθεί στην τοποθεσία του Αγίου Ιωάννη. Ένας τσοπάνης έβοσκε τα ζωντανά στην περιοχή του σημερινού χωριού. Κάποιο ζώο επέστρεψε με βρεγμένο μουσούδι και τότε ο βοσκός κατάλαβε ότι εκεί κοντά υπήρχαν νερά. Ψάχνοντας, βρήκε έναν τεράστιο βάλτο και κατάφυτη τη γύρω περιοχή. Ο οικισμός σύντομα εγκαταστάθηκε εκεί. Γύρω από τον μεγάλο βάλτο που με τα χρόνια έγινε η πλατεία του χωριού με τον πλάτανο, που συχνά ακούγεται ότι τον φύτεψε ο πρώτος κάτοικος και παπάς του χωριού ο επονομαζόμενος Κόρακας.

Ιστορίες και θρύλοι; Μύθοι και παραμύθια; Το βέβαιο είναι, ότι οι ρίζες του μικρού αυτού χωριού χάνονται στους περασμένους αιώνες.

Περπατώντας ...

Στην είσοδο του χωριού από Πυρά, υπάρχει ένα ξωκκλήσι, ο Άη-Χαράλαμπος. "Σταυρό" ονόμασαν οι ντόπιοι εκείνο το σημείο και έτσι παραδόθηκε στις επόμενες γενιές. Σε κάθε εποχή του χρόνου, η θέα από εκεί είναι υπέροχη. Ιδιαίτερη ομορφιά έχει τον Οκτώβρη, όταν τα δέντρα κοκκινίζουν και το χωριό χάνεται μέσα στην ομίχλη. Στην άλλη είσοδο του χωριού από Στρώμη, ίσα που φαίνεται ο Αη-Γιώργης, ή αλλιώς "ο κάτω Σταυρός".

Και όπως σε όλα τα ελληνικά χωριά, η τουρκική λέξη "μαχαλάς" επικράτησε αντί της ελληνικής "γειτονιάς". Ευτυχώς το Μαυρολιθάρι αρκέστηκε σε δύο μόνο μαχαλάδες, "τον πάνω" και "τον κάτω" και όχι σε τέσσερις με τους ... "πέρα μαχαλά" και "δώθε μαχαλά". Έτσι οι στενοί δρόμοι και τα μονοπάτια οδηγούν μέχρι τα πιο ψηλά ή χαμηλά σημεία του χωριού, μιας και όλα τα σπίτια είναι χτισμένα σχεδόν αμφιθεατρικά.

Τον χειμώνα η ερημιά του χωριού και το χιονισμένο τοπίο... μάλλον αποκαρδιώνουν. Μοναδική συντροφιά, κάποιο αναμμένο τζάκι.

Τα καλοκαίρια όμως, οι νοικοκυρεμένες αυλές με τις περιποιημένς γλάστρες και οι πηγές με τα κρύα νερά, καλωσορίζουν τους επισκέπτες. Παραθυρόφυλλα ανοιχτά με δαντελωτά κουρτινάκια, μυρωδιές από φρεσκοψημμένο ψωμί και πίτες και παιδικές φωνές που έρχονται από μακριά.

Και μετά .... η μεγάλη πλατεία του χωριού με τον αιωνόβιο πλάτανο. Τι θα έχει ακούσει αυτός ο πλάτανος άραγε; Και τι θα έχει δει;